Lehimleme işlemi yapılacak yüzeylerde her zaman oksit tabakası bulunur. İşte bu oksit tabakasını gidermek ve lehimin yüzeylere tutunabilmesini sağlamak için kullandığımız kimyasal maddeye flux denir.
Flux İçeriği Nelerden Oluşur?
Asitler: Pad ve komponent bacaklarında lehimlemeyi engelleyen oksit tabakalarını temizlerler.
Alkol ya da su: Kullanılacak asitleri seyreltmek ve sıvılaştırmak amacı ile kullanılırlar.
Reçine: Lehimleme noktalarını ortam şartlarından korurlar. Bazı durumlarda flux içinde bulunmazlar.
Flux Hangi Şekillerde Bulunur?
Krem lehim içerisinde jel şeklinde, tel lehim içerisinde katı halde ya da tamamen sıvı halde bulunur.
No-Clean Flux Nedir?
No-Clean flux yaygın olarak yanlış bilinmektedir. Bu flux tipinin artık bırakmayacağı ve çok temiz olacağı düşünülmektedir. Bu inanışın aksine No-Clean flux, lehimlenen noktaların üzerinde bir reçine tabakası bırakmaktadır. Bu reçine tabakası flux içerisinde bulunan aşındırıcı asitlerin üzerini kaplayarak hava ile temasını keser. Asitler hava ile temas etmedikleri sürece zararlı etkilerini gösteremezler. No-Clean fluxlar özellikle yoğun reçine ihtiva etmektedirler.
No-Clean Flux Temizlenir mi?
No-Clean flux tipi, uygulama sonrasında oluşan artıkların kart üzerinde kalabilmesi için dizayn edilmiştir. Yanlış uygulamalar (yüksek ısı, reçineyi yakma vb.) dışında temizlenmesi önerilmez. Fırçalama, kimyasal ile sökme gibi uygulamalar reçinenin koruyuculuğunu bozarak lehimlenen noktaların hava ile temasına olanak tanır. Bu da asitlerin zararlı etkilerini ortaya çıkarmasına sebep olur. Temizlenmesi şart ise, uygun bir yıkama makinası ile yıkanması gerekmektedir. Diğer temizleme yöntemleri kartın güvenilirliğini sıkıntıya sokmaktadır.
Lehimleme Noktalarında Bulunan Sarı Flux Artığı Sorun Yaratır mı?
Sarı renkte görülen flux artığı doğal reçinedir. Doğada ağaçların üzerlerinden toplanmış olan bu reçine lehimlenen noktaları uzun yıllar koruması için No-Clean flux içine eklenmiştir. Bu reçineler sorun yaratmanın aksine koruyuculuk açısından çok önemli bir rol oynamaktadır. Sadece kozmetik olarak kötü görünür ancak lehimleme sonrası için büyük önem taşımaktadır.
Bazı Fluxlar Hiç Artık Bırakmıyor. Artık Bırakmayan Flux Daha mı Güvenli?
Piyasada birçok farklı uygulama ve birçok farklı flux bulunmaktadır. Örneğin; kartlarını yıkama makinası ile temizleyen firmalar için artık bırakmayan fluxlar daha uygunken, yıkama makinası kullanmayanlar için reçinesi yoğun fluxlar daha uygundur.
Flux Dumanı Zararlı mıdır?
Evet, kesinlikle zararlıdır. Solunması durumunda çeşitli solunum yolu rahatsızlıklarına yol açabilmektedir. Bu dumanın içerisinde herhangi bir metal bulunmadığı için kullanılan lehimin kurşunlu ya da kurşunsuz olması herhangi bir şey değiştirmez. Flux dumanının kesinlikle solunmaması önemle tavsiye edilmektedir.
Flux Dumanının Kokusu Çok Rahatsız Edici. Neden?
Daha önceki yıllarda flux içerisine çeşitli esanslar katılarak farklı kokularda fluxlar üretilmiştir. Bu flux’ı kullananların dumanı solumaya başladıkları gözlenmiş ve bu uygulamadan vazgeçilmiştir.
Flux ve Pasta Aynı İşi Görür mü?
Piyasada bulunan ve herkesin pasta olarak bildiği kimyasal ürün çok yoğun asit içermektedir. Asit lehimleme işleminin çok rahat yapılmasını sağlar ancak lehimlenen yüzeye tutunarak oraya yerleşir. Zaman içerisinde nem ve sıcaklık ile birleşerek lehim hatalarının oluşmasına yol açar. Pasta, fluxtan daha iyi lehim yapılmasına yardımcı olur ancak hem havya ucuna hem lehime zarar verir. Bu sebeple elektronik kart üretiminde kullanımı önerilmez.
Hazırlayan: Emre Hoşkeser